สีสูตรน้ำมัน และตัวละลาย

เคยใช้แต่ x-20 ของ tamiya กับ enamel flo ครับ ใช้สองตัวนี้เป็นหลัก รอนสัน ก็มีใช้บ้าง ผมก็ยังงงๆ แต่เอาจากประสบการณ์รวมกับที่ฟังผู้รู้มานะครับ

หลักๆ น่าจะแยกตาม สารสังเคราะห์กับสารสกัดตามธรรมชาตินะครับ

1. กลุ่มสารจากธรรมชาติ ได้แก่พวก turpentine, spike oil และ turpenoid natural เป็นกลุ่ม terpene-based ซึ่งทั้งหมดสกัดมาจากพืช
2. กลุ่มสารสังเคราะห์ น่าจะได้แก่พวก mineral spirit ,white spirit และ turpenoid และก็น่าจะรวมถึงพวก รอนสัน และตัวทำลายที่ขายสำหรับงานโมเดลอย่างพวก X-20 กับ enamel flo ด้วย พวกนี้เป็นพวกสารปิโตรเคมี

สาเหตุที่ต้องมีการนำสารสังเคราะห์มาใช้แทนที่จะใช้สารจากธรรมชาติหลักๆก็น่าจะมีสองข้อคือ สารจากธรรมชาติแห้งช้ามาก กับอีกอย่างมันจะมีสีอมเหลืองๆเวลาแห้งแล้วด้วยทำให้งานสีเพี้ยนไป

- linseed oil จริงๆ น่าจะมีมาก่อนตัวอื่น เป็นสารสกัดจากธรรมชาติ แต่แห้งช้ามาก เหนียวข้น
- tupentine เหมาะกับงานทาสีบ้าน ใช้เพื่อเจือจางสีกับล้างแปรง ไม่เหมาะกับงานโมเดล และอีกอย่างเหม็นมาก
- turpenoid เป็นสารสังเคราะห์ เหลวและแห้งไวกว่า Linseed oil เหมาะกับการนำมาทำเทคนิค weathering
- รอนสันแห้งเร็วมาก น่าจะเป็นสารสังเคราะห์ เหมาะกับการ wash เกรงว่าจะไม่เหมาะกับการนำมาพ่น

- สำหรับน้ำยาที่มียี่ห้อสำหรับงานโมเดล อย่าง X-20 กับ enamel flo (ซึ่งผมก็ยังไม่แน่ใจเหมือนกันว่าสองอย่างนี้ น้ำยาข้างในมันเป็นกลุ่มไหน อาจเป็น white spirit , turpenoid ) ผมฟังมาจากผู้รู้ เขาว่าน้ำยา enamel flo เหมาะกับการผสมสีน้ำมันแบบหลอด (winsor,liquitex) มากกว่า X-20 แต่ X-20 ก็ละลายสี enamel ยี่ห้อเดียวกันได้ดี

อย่างไรคุณสมบัติที่ทำให้แตกต่างกันมากสุดน่าจะเป็นเรื่องระยะเวลาในการแห้งกับความข้นนะครับ ถ้าเป็นความเข้าใจผมจะเรียงลำดับดังนี้

แห้งช้าสุดคือ linseed oil รองลงมาน่าจะเป็นพวก turpentine กับ turpenoid ,white spirit (เดาว่าน้ำยามียี่ห้อที่วางขายก็คงอยู่ในกลุ่มนี้) ส่วน ronson แห้งเร็วสุดแล้วครับ

ส่วนตัวผมเวลา wash บางทีผมรำคาญที่ enamel flo มันแห้งเร็วไป (หรือผมทำงานช้าไปก็ไม่รู้) ผมเคยลองเอา linseed oil หยดลงไป 1 หยดต่อ 1 หลุมสี ก็พบว่ามันช่วยหน่วงให้มีเวลาทำงานมากขึ้น แต่ขนาดแค่หยดเดียวมันก็แห้งช้าแบบชนิดต้องรอเป็นวันเลย ผมเคยลองวางงานที่ใช้ linseed oil ในการ weathering กว่าจะแห้งจริงๆใช้เวลาประมาณ 1 เดือนเลยครับ ส่วนพวกน้ำยา enamel flo กับ X-20 จากประสบการณ์ผมร่วมกับฟังผู้รู้มา เขาว่าประมาณ 1-2 วันขึ้นไปก่อนจะ weathering ชั้นถัดๆไป หรือถ้าให้ดีเข้าใจว่าต้องเป็นสัปดาห์ครับ

ข้อควรระวัง

- สีกลุ่มน้ำมันนี้เป็นสูตรโบราณที่สุดในวงการโมเดล และน่าจะทุกตัวทำละลายในกลุ่มนี้เป็นพิษต่อการสูดดมและสัมผัส ที่สำคัญมันเป็นพิษมากที่สุดเมื่อเทียบกับสีสูตรอื่นๆเช่นสี สูตร lacquer ,acrylic หรือสูตรน้ำ ซึ่งเป็นสียุคหลัง ดังนั้นก็น่าจะเป็นสาเหตุที่ในต่างประเทศโดยเฉพาะในปัจจุบัน แทบจะไม่มีการใช้สีกลุ่มนี้เป็นสีหลักในการ ระบายหรือพ่น จะมีใช้บ่อยก็กับเทคนิคเฉพาะบางอย่าง ดังนั้นเวลาใช้ก็ควรอยู่ในที่อากาศถ่ายเท

- ตัวทำละลายกลุ่มนี้ติดไฟได้ ดังนั้นให้ระวังประกายไฟ หรือ ไม่ควรเผลอสูบบุหรี่เด็ดขาด เพราะโมเดลของท่านอาจลุกเป็นไฟ!

ปล. ผมเอามาจากประสบการณ์กับฟัง ผู้รู้มา ปนๆกับอ่านมาจาก www.wetcanvas.com/forums/showthread.php?t=192323
ท่านใดอ่านเข้าใจ แกะมาเพิ่มกันได้เลยครับ ฝรั่งเขาถกกันเรื่อง tupentine 1 หน้า ที่เหลืออีก 3 หน้า พวกพากันไปถกปัญหาสุขภาพแล้วครับ ผมอ่านแล้วเข้าใจเลยว่าฝรั่งเขากลัวเรื่องสุขภาพจริง